Özet
ÖĞRETMENLERİN PROFESYONELLİK VE ÖZERKLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin profesyonellik ve özerklik algılarının derinlemesine incelemektir. Öğretmenler, meslek hayatlarında okulda ya da dışarıda sergiledikleri tutumlar ile eğitim süreçlerine olumlu veya olumsuz katkı yapmaktadır. Teknolojik gelişmeler hızla ilerlerken, eğitimcilerin sorumlulukları ve görev tanımları da güncellenen yöntemler doğrultusunda değişmektedir. Eğitime dair kararlar alırken ya da bu kararların uygulamaya konulması sırasında öğretmenlerin özgün düşüncelerini dile getirebilmeleri ve tüm paydaşların bu süreçlere katılım sağlaması büyük önem taşımaktadır. Özerklik genel olarak, belli amaçlar için belirlenen çerçevede gerekli adımları atabilmesi olarak tanımlamıştır. Öğretmenlerin eğitimle en alakalı kişiler olduğu için gerekli kararları kendileri alarak kontrol edebilmesini savunur. Öğretmenlerin özerkliğinin genişlemesi ve uygulamaların başlaması, okul ve ilgili politikalara etkin katılım sağlama anlamına gelir. Öğretmen özerkliği bağımsız hareket yeteneği kazandırsa da zamanla izole olma ve yalnız hareket etme anlamında kullanılan bir kavrama dönüşür. Bu bağlamda, öğretmen özerkliği; yalnız başına hareket etme ya da tamamen bağımsızlık anlamına değil, meslektaşları, yöneticiler ve öğrencilerle birlikte karar alma süreçlerine katılım anlamına gelmektedir. Böylece, öğretmenler profesyonel ve sorumluluk taşıyan bireyler olarak, eğitim politikaları ve uygulamalarında hem yetkili hem de sorumlu bir konumda bulunurlar. Bu bağlamda, öğretmen özerkliği; eğitim uygulamaları, politikalar, reformlar ve girişimlerde söz sahibi olma, karar alma süreçlerine aktif katılım gibi geniş sorumluluk alanlarına işaret eder. Eğitim öğretim sürecinde öğretmenlerin bu şekilde yetki ve sorumluluk alanlarının genişlemesi, karar alma süreçlerine katılımları doğrudan etkilemektedir. Öğretmenlerin eğitimle ilgili kararlarda etkili bir şekilde söz sahibi olmaları hem mesleki özerkliklerini kullanmaları hem de mesleki gelişimlerine katkı sağlamaktadır. Mesleki profesyonellik, öğretmen özerkliğiyle yakından bağlantılı bir kavram olarak görülmektedir. Öğretmenlerin özerkliklerini etkili bir şekilde kullanabilmesi, profesyonellik seviyelerinin artırılmasını gerektiren önemli bir unsur olarak kabul edilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Profesyonellik, Özerklik, Öğretmen Profesyonelliği, Öğretmen Özerkliği
