|
|
|
|
|
Yazar
|
:
Lira Mairambek Kyzy
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2021
|
|
Sayı |
:
65
|
|
Sayfa |
:
157-171
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Lira Mairambek Kyzy , (2021). ALİ ŞİR NEVÂYÎ’NİN ESERLERİNDEKİ MÜZİK TERİMLERİ BAĞLAMINDA TİMURLULARDA MÜZİK. Route Education and Social Science Journal , 65, p. 157-171. Doi: 10.17121/ressjournal.3034.
|
|
762 652
|
Özet
Timurlular devri, özellikle Hüseyin Baykara dönemi kültür ve sanatın zirveye ulaştığı, her türlü sanatçının, alimlerin, şairlerin himaye edildiği ve kültürel etkinliklerin desteklendiği bir dönemdir. Baykara’nın yakın dostu Ali Şir Nevâyî’nin ise bu konuda eşsiz bir yetkiye sahip olduğu, Herat’ın kültür ve sanat hayatının her yönünü desteklediği bilinmektedir. Aynı zamanda Nevâyî, yaşadığı dönemin her yönünü eserlerine ustalıkla işleyen bir şairdir ve müzik konusu da bunlardan biridir. Nevâyî’nin eserlerinde görülen makam, şarkı, türkü, çalgı ve sanatçı adları Timurlular döneminde müziğin ne kadar geliştiği, müziğin neye dayandığı, ne tür çalgıların kullanıldığı, ne tür sanatçıların sanatlarını icra ettiği ilgili bilgiler verebilmektedir. Bu çalışmada Nevâyî’nin eserlerine yansıyan Timurlular dönemine ait makam, oyun, şarkı, türkü, ezgi, sanatçı ve çalgılarla ile ilgili sözcükler üzerinde durulmuştur. Eserlerde tespit edilen sözcükler ‘Müzik, Müzik makamları, Oyun ve danslar, Şarkı ve türküler, Ezgi ve nağmeler, Sanatçılar, Çalgılar, Müzik eylemleri’ başlıkları altında incelenmiş ve sözcüklerin geçtiği beyit örnekleri açıklanmıştır. Çalışmanın sonucunda sözcükler aracılığıyla Timurlularda müzik kültürünün tespiti amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Nevâyî, müzik terimleri, Timurlular, sanat.
Abstract
The Timurid period, especially the Husein Baikara period, is a period in which culture and art reached their peak, all kinds of artists, scientists, poets were protected, and cultural activities were supported. It is known that a close friend of Baikara, Ali Shir Nevâyî, has a unique authority in this regard and supports all aspects of the cultural and artistic life of Herat. At the same time, Nevâyî is a poet who masterfully masters every aspect of his period in his works, and the theme of music is one of them. Names of maqams, songs, instruments and performers presented in the works of Nevâyî can give information about how music developed during the Timurid period, what the music was based on, what instruments were used, what kind of artists performed their art. In this article have been studied words related to the maqam, playing, song, melody, performer and instruments dating from the Timurid period, which are reflected in the works of Nevâyî. The words found in the works have been examined under the headings of ‘Music, Maqams, Dances, Songs, Melodies, Artists, Instruments, Musical acts" and examples of couplets in which the words were used have been explained. As a result of the study, it is aimed to determine the musical culture of the Timurids through words.
Keywords
Nevâyî, musical terms, Timurid, art.
|
|
