|
|
|
Yazar
|
:
Hacı ÇİÇEK
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
54
|
|
Sayfa |
:
350-359
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Hacı ÇİÇEK , (2020). ESERLERİ BAĞLAMINDA CARULLAH ZEMAHŞERÎ’YE GÖRE “TAKVA” KAVRAMINA İLİŞKİN BİR ANALİZ. Route Education and Social Science Journal , 54, p. 350-359. Doi: 10.17121/ressjournal.2782.
|
|
812 691
|
Özet
Ebu’l-Kâsım Mahmûd b. Ömer b. Ahmed ez-Zemahşerî (ö.538/1143), çok yönlü bir kişiliğe sahiptir. Etnik köken olarak Arap olmamasına rağmen, Arap dili ve edebiyatı alanında oldukça öne çıkmıştır. Neredeyse bütün İslâm ilim dallarında eserler yazmıştır. Eserleri ilim çevreleri tarafından kabul görmüştür. Kendisi,eserlerinde birçok kavrama değinmiş, onları analiz etmiştir. Eserlerinde önemsediği ve öncelikle yer verdiği kavramların başında “takva” erdemi yer almıştır. O, “takva” sözcüğünü adalet, sabır, alçakgönüllülük, vefa ve dürüst olma gibi birçok ahlakî davranışlar ile ilişkilendirmiştir. Zemahşerî, dünyada ve ahirette mutlu olmanın, ancak takvalı davranmakla gerçekleşeceğini vurgulamıştır. Onun ilmî metodolojisi ise bir konuyu ele alırken önce Kur’an’a, daha sonra ise Hz. Peygamberin dediklerine başvurmasıdır. Aslında bu metot, İslâm bilgi felsefesinin temel prensipleri arasında yer almaktadır. Biz,bu çalışmamızda onun eserlerinde “takva” sözcüğünün hangi formatlarda ele alındığını irdelemeye, analiz etmeye çalıştık. İlkin “takva”nın sözcük ve terim anlamlarını verdikten sonra, onun temel eserlerinde geçen söz konusu sözcüğü çeşitli formlarıyla ele aldık. Onlardan Atvâku´z-Zehebfî´l-Mevâ’iz ve´l-Hutab, Esasu’l-Belağa, el-Faik Fi Garibi’l-Hadis, Keşşâf, Makâmât, Rabiu’l-Ebrâr ve Nusûsu’l-Ahyârile Nevâbiğu’l-Kelim adlı eserleri sayabiliriz.
Anahtar Kelimeler
Zemahşerî, İslâm, Kur’an, İlim, Takva.
Abstract
Abū al-Qāsim Maḥmūd ibn Umar al-Zamakhsharī (d.538/1143) has a sophisticated personality. Although his origin was not ethnically Arabic, he has become quite prominent in the field of the Arabic language and literature. He composed works in almost every Islamic disciplines. His works had been appreciated by the scientific community. He mentioned numerous concepts and analyzed them. The virtue of “taqwa” takes part as one of the leading concepts that he attached importance and included primarily in his works. He associated the concept “taqwa” with numerous ethical behaviors such as justice, patience, modesty, fidelity as well as being honest. Al-Zamakhsharī emphasized that to be happy in the present life and afterlife is only possible if the human behaves in the manner of taqwa. His scientific methodology while analyzing a subject is referring first, the Qur’an, and then the Prophet Muhammad’s sayings. Indeed, this method takes part in the primary principles of Islamic epistemology. In this study we tried to analyze and scrutinize which forms of “taqwa” were discussed in his works. After mentioning both the meaning of the word and the term “taqwa”, we discussed the aforementioned concept with various formats taking part in his primary works. We can count Atwaku’z-Zahab fi’l-Mewa’iz w-ve’l-Hutab, Esasu-l-Belaga,al-Faiqfi Gharibi’l-hadis,al-Kashshâf, Makâmât, Rabîul-Ebrâr, and Nusus el-Ahyar as well as el-Kelimu’n-Newabiğ from such works.
Keywords
Zamakhsharî, Islam, Qur’an, Science, Taqwa.
