Hızlı Erişim


Bu Dergi DOI ve Crosscheck üyesidir


Creative Commons Licence
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. .

Özet


KAYGUSUZ ABDAL’IN ŞİİRLERİNDEN YANSIYAN İKİ TİP: “AHΔ ve “NªΔ
Türk tasavvuf edebiyatının en güçlü kalemlerinden biri olan Kaygusuz Abdal; manzum, mensur, manzum-mensur karışık çok sayıda eser vermiştir. Bu eserler incelendiğinde yoğun olarak aşk temasının ele alındığı görülür. Çünkü Kaygusuz, Hak yoluna sadakatle baş koyan bir aşk yolcusudur ve bu kutlu yolu diğer insanlara da anlatmak ister. Kaygusuz Abdal, Abdal Musa ocağında yetişen bir aşk neferi olarak kökü Türkistan’da ocağı Horasanlı bir meşrebin yol eridir. O; melamet mektebinin, gezginci dervişliğin Anadolu’da şekillendirdiği abdal formunun ilk örneklerinden biri olan Abdal Musa dergâhında son şeklini almıştır. Onun eserlerindeki âşık tipi de bu meşrep ile donanmış bir aşk yolcusudur. Kaygusuz, kendi âşık tipine, melametin fütüvvet ve uhuvvet evresinin diliyle seslenmeyi tercih eder ve ahî adını kullanır. Kültür tarihimizde aşkı konu alan eserlerin pek çoğunda aşk, iki karşıt tip üzerinden kurgulanır. Kaygusuz, şiirlerinde aşk eksenli kugunun bir tarafına âşığı/ahîyi diğer tarafına da nâşîyi konumlandırır. Nâşî, Kaygusuz’un melamet meşrepli aşk yolunun negatif formudur. Daha çok maddeler dünyasının değer yargıları ile hareket eden nâşî, âşığın karşısına çıkarılarak âşığın yolculuğuna katkı sağlanmış olur. Kaygusuz Abdal’ın eserlerinde ahî ve nâşî kelimeleri ile karşılanan bu iki uçlu kutup, daha sonraki yüzyıllarda yaygın olarak dillendirilecek olan rint-zahit çatışmasının da zemini hazırlanır. Bu çalışmada Kaygusuz Abdal’ın şiirlerinden hareketle âşık/ahî ve nâşî tipinin temsil ettikleri kutuplar tespit edilecek ve böylece Türk tasavvuf edebiyatının heterodoksi evresi ürünlerinde idealleştirilen âşık tipinin ve onun karşısında yer alan tipin portreleri çizilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler
Kaygusuz Abdal, tip, ahî, nâşî, âşık, zahit

Kaynakça

Gelişmiş Arama


Duyurular

    Duyurular

     

    Dear Authors,

    RESSJOURNAL's issue 11/4 (July 2024) is published. RESSJOURNAL's new issue will be published on September 30, 2024. We are waiting for your qualified articles.



Adres :Kemalpaşa Cd Arıtman Apt K.1 N.1 Antakya / HATAY
Telefon : Faks :
Eposta :ressjournal@gmail.com & articlesubmit@ressjournal.com

Web Yazılım & Programlama Han Yazılım Bilişim Hizmetleri